Posted in Ռուսերեն

Мн. ч. личных местоимений /25 — 29 апреля/

Урок 2

Из учебника стр. 64 — 65

Я люблю весеннее чириканье воробьёв. Когда солнышко пригревает землю, на крышах домов, на деревьях, возле луж начинают громко чирикать воробьи. Под крышей каменного или деревянного дома они устраивают свои гнёзда. Птенцов своих воробьи старательно кормят и храбро защищают от опасности. Человека воробьи не боятся, прыгают под ногами прохожих, смело скачут по улицам, по которым проезжают машины. Поймать воробья — дело нелёгкое. Приметливые, умные и осторожные, они редко попадают в лапы кошек, потому что быстро замечают
опасность.

Вопросы

Как воробьи встречают приход весны?

Они начинают чирикать․
Где воробьи устраивают свои гнёзда?

Они строят свои дома на каменных или деревянных крышах.
Как воробьи относятся к своим птенцам?

Они защищают их очень храбро

Множественное число
кто? мы вы они
кого? нас вас их
кому? нам вам им
кого? нас вас их
кем? нами вами ими
о ком? о нас о вас о них

Прочитай ещё раз текст и назови все местоимения.

они, сваих

Рабочая тетрадь.

Упр. 75 — 80

Домашнее задание:

Текст (читать, рассказывать)

Posted in Մայրենի

Երկիր, որտեղ ոչ մի սուր բանն չկա

Տեքստային աշխատանք

Ջովանինոն շատ էր սիրում ճանապարհորդել:  Ճամփորդեց-ճամփորդեց, մի օր էլ հայտնվեց այնպիսի երկրում, որտեղ ոչ մի սուր բան չկար: Տներն այդ երկրում կառուցված  էին առանց սուր անկյուններինրանք կլոր էին:  Շենքերի տանիքներն էլ էին կլոր: Ճանապարհի կո□քին, որտեղով քայլում էր Ջովանինոն, թփերի ու վարդերի պուրակ կար: Ջովանինոն  որոշեց մի վար□ քաղել և զարդարել իր   բաճկոնը: Նա   զգուշությամբ ուզում էր պոկել վարդը, որպեսզի մատը չծակի, բայց տեսավ, որ վարդը փուշ չունի, ուրեմն՝  իր մատը չի ծակի:  Այդ ժամանակ թփերի ետևից հայտնվեց քաղաքային պարեկը և ժպտալով հարցրեց Ջովանինոյին.

-Դուք երևի չգիտե՞ք, որ չի  կարելի վարդ քաղել:

-Ներեցեք ինձ … ես չմտածեցի,  որ…

-Այդ դեպքում Դուք պետք է վճարեք տուգանքի կեսը,- ասաց պարեկը և սկսեց գրել անդորրագիրը:
Ջովանինոն  հանկարծ նկատեց, որ պարեկի գրիչը սուր չէ, և խնդրեց ցույց տալ այն:

— Խնդրեմ ,- ասաց պարեկը և մեկնեց գրիչը:

Գրիչը, ինչպես նաև պարեկի  թուրը , ամենևին սուր չէին , դրանք բութ էին բութ:

— Սա ի՞նչ երկիր է, այստեղ ամեն ինչ տար□րինակ է:

Այստեղ ոչ մի սուր բան չկա,- բացատրեց պարեկը:

-Իսկ մե՞խը,- հարցրեց Ջովանինոն,- չէ ՞ որ այն պետք է սուր լինի:

-Մենք մեխ չենք օգտագործում: Մեխի փոխարեն սոսինձ ենք օգտագործում:  Իսկ հիմա բարի եղեք ինձ երկու անգամ ապտակել:

Զարմանքից Ջովանինոյի բերանը բաց մնաց.

-Ո՛չ, ո՛չ, ի՞նչ եք ասում, ես չեմ ուզում հայտնվել բանտում, եթե այդպես է, ես պատրաստ  եմ  երկու ապտակ ստանալ:

-Բայց մեզ մոտ այդպես է ընդունված. լրիվ տուգանքը՝ չորս ապտակ, կեսը՝ երկու,- պատասխանեց պարեկը:

-Երկու ապտակ պարեկի՞ն:

-Այո՛:

-Բայց դա իրավացի չէ, այդպես չի կարելի:

-Իհարկե արդարացի չէ. այդպես չի՛ կարելի :

-Իհարկե արդարացի չէ, և որպեսզի այդպես չլինի, ոչ ոք օրենքը չի խախտում: Դե,  ես սպասում եմ. տվեք ինձ երկու ապտակ և մյուս ան□ամ ավելի զգույշ եղեք:

-Բայց ես չեմ ուզում ձեզ ապտակել:

-Այդ դեպքում ես ստիպված եմ ձեզ առաջարկել լքել մեր երկիրը:

Եվ Ջովանին ստիպված եղավ հեռանալ այն երկրից, որտեղ ոչ մի սուր բան չկար: Բայց նա երազում էր վերադառնալ այնտեղ և ապրել ամենաօրինակելի օրենքներով և ամենադաստիարակված մարդկանց հետ:

Տեքստի չորս բառերում տառի փոխարեն վանդակ է դրված, դո՛ւրս գրիր այդ բառերը՝ լրացնելով բաց թողած տառերը:
վար□- վարդ, տար□րինակ — տարոօրինակ, ան□ամ — անգամ, կո□քին — կոխքին․

Փուշ բառի ուղիղ և փոխաբերական իմաստներով կազմի՛ր մեկական նախադասություն:
Երբ ես գնում եմ դուրս իմ մայրիկը փշերի վրա է նստում

          Մեր այգի վարդի փուշը ծագեց իմ մատը։

Ի՞նչ է նշանակում պուրակ բառը.
ա/բանջարանոց

բ/արտ

գ/զբոսայգի

դ/ծաղկի խանութ

Տեքսից դուրս գրի՛ր ընդգծված բառերը՝ դիմացը գրելով ըստ կազմության դրանց տեսակը:
 մատ- գոյական

գրիչ — անծանցավոր

լքել  — բայ

Տեքստում ընդգծված նախադասությունից առանձին սյունակներով դուրս գրի՛ր երկու գոյական, մեկ ածական, մեկ բայ:

Տներն այդ երկրում կառուցված  էին առանց սուր անկյունների, նրանք կլոր էին:

 սուր — ածական

տներն — գոյական

կառուցված  էին  — բայ

 

Կազմի՛ր տրված բայերի ուղիղ ձևերը:

 

ա/ճամփորդեց — ճամբորդել

բ/պետք է վճարեք — պետք է վճարել

գ/ասաց — ասել

դ/երազում էր — երազել

Տեքստից դո՛ւրս գրիր մեկ պարզ նախադասություն:
Ջովանինոն շատ էր սիրում ճանապարհորդել:

Լրացրո՛ւ  առած-ասացվածքները՝ օգտվելով տրված բառերից.

ա/Ինձ համար արա, քեզ համար սովորիր :
բ/Խաչն իմն է, զորությունը ես գիտեմ:
գ/Փողոցում գտածը փողոցում էլ կկորցնես:
դ/Այսորվա գործը վաղվան չեն թողնի:

զորությունը, սովորիր, գտածը, այսօրվա

Տեքստից դուրս գրի՛ր մեկական պատմողական և հարցական նախադասություն:

Այն ի՞նչն է, այն ի՞նչը.
Հողից վերև՝
Փոքրիկ արև,
Վրան՝ հազար
Սերմ ու տերև:

Ջովանինոն շատ էր սիրում ճանապարհորդել:

-Դուք երևի չգիտե՞ք, որ չի  կարելի վարդ քաղել:
Ո՞րն է տրված նախադասության ենթական:
Զարմանքից Ջովանինոյի բերանը բաց մնաց:

Ինչպիսի՞ երկրում էր հայտնվել Ջովանինոն:

Նա հայտվեց մի երկրում ոչ մի սուր բան չկա 

Ի՞նչ տուգանք նշանակեց պարեկը: Նմանատիպ մի տուգանք էլ դու մտածի՛ր:

Որովհետև նա պոկել է վարդը։

Ինչո՞ւ էր ստիպված Ջովանինոն լքել այդ երկիրը.
ա/որովհետև վճարել էր տուգանքը
բ/որովհետև պարեկը արդարացի էր
գ/որովհետև խախտեց այդ երկրի օրենքը
դ/որովհետև միամիտ էր

Կուզեի՞ր Ջովանինոյին հետ գնալ այդ երկիր:

Ես չիգիտեմ ես Ջովանինոն չեմ, որ իր տեղը վորոշեմ ուր ընքը գնա։

Առաջադրանքները՝ Ն․ Նիկողոսյանի

Posted in Ստեղծագործություներ

Քաղաք, որտեղ ամեն ինչը սկսվում է Դ տառով

Մի անգամ ես հայտվեցի մի երկրում, որտեղ ամեն ինչ սկսում է Դ-ով։ Օրինակ՝ դաթոռը, նա կարողանում էր քայլել կամ դգազանանոցը, որտեղ գազանների փոխարեն մարդիկ էին վանդակներում, իսկ կենդանիները նայում են նրանց։ Ինձ ամենաշատը դուր եկավ դհամակարգիչը։ Նա կարողանում էր  ինքնուրույն անել դասերը։ Նաև ինձ դուր եկավ դպահարանը նրան մենակ ասում ես ինչ ես ուզում ու նա քեզ դա տալիս է։ Իմ կարծիքով, իմ մայրիկին մի հատ սարք դուր կգար, որի անունը դսառնարան է։ Նա կարողանում է տալ ամեն ինչ՝ ինչ ուզում ես պատրաստել։ Իսկ ես կցանկանայի դհամակարգիչ, որ դասերս իմ փոխարեն գրեր,  իսկ ես նստեի ու գիրք կարդայի։

Posted in Մաթեատիկա

Տեղափոխության վերաբերյալ խնդիրներ

  1. Երկու պարկում կար  124 կգ շաքարավազ։ Երբ |-ից 4 կգ տեղափոխեցին ||-ի մեջ, պարկերում շաքարավազի քանակները հավասարվեց։ Քանի՞ կգ շաքարավազ կար յուրաքանչյուր պարկում:
    124 : 2 = 62
    62 + 4 = 66
    62 — 4 = 58

Երկու  արկղում կա  74կգ  խնձոր։ Երբ   |-ից 3կգ  լցրին ||- ի մեջ, ապա արկղերում խնձորի քանակները  հավասարվեց։ Քանի՞ կգ խնձոր կար արկղերում նախքան տեղափոխությունները։
74 : 2 = 37
37 + 3 = 40
37 — 3 = 34

Երկու  խմբում կային  150 ուսանող։ Երբ |-ից 10 հոգի տեղափոխեցին || խումբ, ապա խմբերում ուսանողների քանակները հավասարվեց։ Քանի՞ ուսանող կար յուրաքանչյուր խմբում։
150 : 2 = 75
75 + 10 = 85
75 — 10 = 65

Երկու  պահեստներում  կար  540 պարկ ալյուր։ Երբ|-ից 20 պարկ տեղափոխեցին || պահեստ, պահեստներում ալյուրի   քանակները հավասարվեց։ Քանի՞ պարկ ալյուր կար յուրաքանչյուր պահեստում։
540 : 2 = 270
270 + 20 = 290
270 — 20 = 250

Երկու պարկում կար 100 կգ բրինձ։ Երբ |-ից 5 կգ տեղափոխեցին ||-ի մեջ, պարկերում բրնձի քանակները հավասարվեցին։ Քանի՞ կգ բրինձ կար յուրաքանչյուր պարկում:
100 : 2 = 50
50 + 5 = 55
50 — 5 = 45

Երկու պարկում կար 140 կգ աղ։ Երբ  |-ից 10 կգ տեղափոխեցին ||-ի մեջ, պարկերում աղի քանակները հավասարվեց։ Քանի՞ կգ աղ կար յուրաքանչյուր պարկում:
140 : 2 = 70
70 + 10 = 80
70 — 10 = 60

Posted in Պատմություն

Ասորիների մասին

Ասորիներ - Վիքիպեդիա՝ ազատ հանրագիտարանArmat - national platform

Ասորիները Մերձավոր Արևելքի հնագույն ժողովուրդներից մեկն են, որոնք ունեցել են հզոր պետականություն, ապա բազմաթիվ կորուստներ, սակայն այսօր չունեն անգամ սեփական պետություն: Բացառությամբ վերջին բնորոշման՝ նրանց ճակատագիրը բավականին նույնական է եղել մեր ազգի ճակատագրին:

Մյուս կողմից ասորիները կազմում են Հայաստանում ապրող թվով երրորդ (մեծությամբ) ազգային փոքրամասնությունը, որոնց հետ մենք ջերմ հարաբերությունների մեջ ենք, սակայն նրանց էթնիկական նույնացման ու մշակութային բնութագրերի դուրսբերմանը հարցը իրավմամբ կարող է շատ էական նշանակություն ունենալ մեր երկու ժողովուրդների համատեղ զարգացման համար:

Այս աշխատանքի մեջ մենք նախ կփորձենք հասկանալ, թե Հայաստանում ինչպիսի ազգային փոքրամասնություններ կան, ինչպես է ձևավորվել այդ կազմը, պատմական ինչ փոփոխություններ է կրել ու ինչ հետագա զարգումներ է ապրում: Ինչպես նաև, թե ինչ իրավական հիմքերով կան ազգային փոքրամասնությունների շահերի պաշտպանության առուվ, ինչպիսին է մեր վերաբերմունքը այդ ազգային փոքրամասնություների նկատմամբ:

Posted in Ռուսերեն

Личные местоимения с предлогами

Урок 1

Из учебника стр. 63 — 64

Прочитай текст «Аист» и ответь на вопросы.

На краю деревни росло большое дерево, на котором аисты устроили своё гнездо. Однажды люди узнали о гибели одного аиста. Когда вывелись птенцы, пришлось другому аисту одному кормить своих птенцов.

Ему было трудно. Аистята подрастали. Они всё время просили есть. Из гнезда видны были головки птенцов. Малыши беспокойно смотрели по сторонам, потому что были голодны. Шли с речки ребята, увидели птенцов. Один мальчик снял со связки маленькую рыбку. Он протянул её на шесте прямо аисту в клюв. Аистята сначала испугались. Но один схватил рыбу и съел. С тех пор ребята стали помогать аисту кормить птенцов. Каждый день ловили они в речке за рощей рыбу для
аистят.

Вопросы

Расскажи, как вёл себя аист, когда остался в одиночестве. Как вели себя аистята?

Они били очен галодние
Объясни, что придумали мальчики.

Они
Как ты думаешь, почему ребята так поступили?

К местоимениям 3-го лица после предлогов прибавляется «н»: у него, к ней, с ним.
кто? я, ты, он, она
у кого? у меня, у тебя, у него, у неё
к кому? ко мне, к тебе, к нему, к ней
на кого? на меня, на тебя, на него, на неё
с кем? со мной, с тобой, с ним, с ней
о ком? обо мне, о тебе, о нём, о ней

Составь с местоимениями небольшой рассказ.
Он, у него, на нём, к нему, за ним, с ним.
Начни так: Сергей любит кататься. Каждый день он ходит на горку … . У него … .

Ответь на вопросы.
Образец: — У него есть брат? — Да, у него есть брат. (Нет, у него нет брата.)
У него есть учебник? У тебя есть словарь? У него есть словарь? У неё есть фломастеры? У неё есть
мяч? У тебя есть тетрадь?

Posted in Մայրենի, Ստեղծագործություներ

Մազերի գանգատը

Գիտե՞ք, որ մազերն էլ են  գանգատվում: Չե՞ք հավատում: Մի անգամ  իմ բախտը բերեց, ես կարողացա լսել, թե ինչպես են նրանք բողոքում:

— Ես իմ կյանքը ատում եմ, — ասացին նրանք,- ինձ անընդհատ կտրում են, չեն թողում երկարեմ։ Ներկում են, կեղտոտում։ Վարսավիրները իբրև թե օգնում են, բայց նրանք հակառակը գզգզում են կամ ներկում։ Չե՞ք հասկանում, որ ես սիրուն եմ հենց այնպիսին, ինչպիսին կամ։

— Հասկանում եմ, բայց դու շատ ես ջղայնանում ու սպիտակում, դրա համար էլ մենք քեզ ներկում ենք կամ հյուսում։

Posted in Մայրենի

Փոխեցին գլուխները

Մարկոն և Միրկոն`այդ սարսափելի երկվորյակները,  չէին հարգում քերականությունը և տանել չէին կարողանում քերականական վարժությունները: Դժբախտներ, նրանք նույնիսկ չէին պատկերացնում, թե  ինչ կարող է գալ իրենց գլխին: Երեկ Ուսուցիչ Քերականը նրանց  հանձնարարել էր գոյականների մոտ բայեր գրել: Տեսեք, թե ինչ էին գրել այդ անպիտանները:
_ Կատուն ոռնում է։ Այծերը հաչում են։ Գայլը գրում է։ Մուկը մլավում է։ Առյուծը  բառաչում է:
Դեռ չէին գրել վերջացրել, պատուհանի  մոտ  հայտնվեց Առյուծը և  թռավ սենյակ: Նա բարկացած էր.
_ Այդպե՞ս: Ուրեմն  ես բառաչո՞ւմ  եմ՝  բե-ե-ե-ե,բե-ե՜… հիմա ես ձեզ բառաչել ցույց կտամ:
Առյուծը իր աջ  թաթով պոկեց  Մարկոյի գլուխը, իսկ ձախ թաթով Միրկոյի գլուխը  և խփեց  իրար:
Լավ է, որ այդ  երկու  սարսափելի  երկվորյակների   գլուխները չվնասվեցին: Առյուծը գլուխները տեղերում դրեց: Բայց կատաղած Առյուծն ամեն ինչ խառնեց  իրար՝  Մարկոյի  գլուխը դրեց Միրկոյի գլխի տեղը, իսկ Միրկոյի գլուխը՝ Մարկոյի գլխի տեղը: Երբ նրանց մայրիկը տուն եկավ, շատ չարչարվեց և շատ սոսինձ օգտագործեց, որ նրանց գլուխները կրկին դնի իրենց տեղերը: Իսկ սոսինձը հիմա այնքան թանկ է: 

Առաջադրանքներ

Շարունակի’ր միտքը մի քանի նախադասությամբ։   Շշմած կարագը երազում էր․․

 Շշմած կարագը երազում էր դառնալ խոտ ուտող տատ։

Բնութագրի’ր ուսուցիչ Քերականին:

Նա խելացի է հնարամիտ և իր նպատակին հասնող։

Ի՞նչ կլիներ եթե… շարունակի՛ր հետևյալ մտքերը։

Եթե բառաչող առյուծը հայտնվեր ձեր դասարանում կամ անտառում նա կպոկեր մեր բոլոր գլու խները ու կդներ ուրիշ մարդկան գլուխներին։ 

Եթե մուկը մլավեր ոչ մի կատու նրան չեն բռնի։

Եթե մարդիկ իրար ողջունելիս ապտակեին միմյանց մարդիկ կունենան կապտուկներ։

Եթե արև փոխարեն առավոտյան լուսինը դուրս գար, իսկ լուսնի փոխարեն՝ արևը ցերեկը կլիներ մութ, իսկ գիշերը արևոտ։ 

  • Նշված գոյականների դիմաց ծիծաղելի ածականներ գրի’ր. շերեփ, հեռախոս, զանգ, պղպեղ, արջ, նարինջ….

Օրինակ՝ շատախոս շերեփ․․․․․

անհետաքրքիր հեռախոս, առանց զանգի զանգ, քաղցր պղպղեղ, մեղր ևսիրող արջ, թթու նարինջ։

Ընտրի՛ր քեզ դուր եկած բառազույգը և հետաքրքիր պատմություն հորինի’ր:

Առանց զանգի զանգ

Մի անգամ մի տանը զանգը սկսկժեց չաշխատել։ տան տերը ուզում էր նորոգել զանգը, բայց իր աղջիկը ասաց, որ նա կարող է անուն դնել առնաց զանգի զանք,  իսկ, որ այս տունը ունենա զանգ նա իր հայրիկնին տվեց ազդանշան։

Հորինածդ պատմությունը ձայնագրի’ր և հրապարակի’ր:

Posted in Ռուսերեն

Личные местоимения /18 — 22 апреля/

Олень
Часто бывают случаи, когда олень идёт к людям, ищет у них защиты. Однажды на берегу реки Белой наблюдатели заметили в реке, на самой середине, оленя, стоящего неподвижно.
Не успели удивиться такому поведению зверя, как увидели на берегу реки пять волков. Хищники находились выше оленя по течению и пытались вплавь добраться до него. Но едва они доплывали до середины реки, как быстрое течение сносило их вниз.
Волки отчаянно молотили по воде лапами, но достать оленя не могли. Несколько раз они пытались
добраться до оленя, — но безрезультатно. Неизвестно, как бы всё кончилось, если бы не вмешались люди. А олень стоял в воде, не обращая внимания на выстрелы. Когда волки разбежались, он спокойно выбрался на берег, прошёл мимо людей и с достоинством удалился.

 

В местоимениях я, ты, мы, вы изменяется основа: я — меня; ты — тебя; он — его;
она — её.
1 лицо 2 лицо 3 лицо
кто? я ты он, оно, она
кого? меня тебя его, её

кому? мне тебе ему, ей
кого? меня тебя его, её
кем? мной тобой им, ей (ею)
о ком? обо мне о тебе о нём, о ней

Спиши слова в три столбика: 1) мужской род (он, мой); женский род (она, моя); 3) средний род
(оно, моё).

Образец: отец — мой отец (он).
Отец, сова, улица, гнездо, яйцо, солома, доктор, суп, пальто, воробей, яблоко, ракета, петух, озеро,
солнце, крыша, герой, город, масло, столица, облако, трамвай, олень, волк.

M.р. — Отец, доктор,

Ж.р.

С.р

Спиши текст, изменяя предложения так, чтобы в них были включены личные местоимения.
Пригрело солнце, растопило снег. Вылезла белка из гнезда, где пряталась зимой от холода. Выбрались из своих убежищ бобр, барсук и колючий ёжик. Каждый их них рассказывал о том, как он провёл долгую зиму.
Образец: Пригрело солнце. Оно растопило снег.