Posted in Մայրենի

28 փետրվարի Երեքշաբթի

Կարդա՛ Վ․ Տերյանի <Գարնանամուտ> և <Հայտնություն> բանաստեղծությունները։

Ի՞նչ ընդհանրություն տեսար այս երկու բանաստեղծությունների մեջ։ Շարադրի՛ր մտքերդ մի քանի նախադասությամբ։

Գարնանամուտ և Հայտնություն բանաստեղծության ընդհանրություն այմ է, որ  գարնան մասին է։

Լրացուցիչ ստեղծագործական աշխատանք

Նշված բանաստեղծությունների տողերից ընտրի՛ր որևէ խորագիր (վերնագիր) և շարադրի՛ր մտքերդ։

Ողջո՛ւյն քեզ, արև, ողջո՛ւյն քեզ, գարու (ընտրել եմ <<Գարնանամուտ>> բանաստեծությունից)

Ես մտածում եմ, որ այս տողը ուզում է ասել, որ ձմռանը ցուրտ էր արև չկար իսկ երբ գալիս է գարունը նրա հետ գալիս է այրևը, իսկ մնացացը նշանակում է, որ ձմեռը վերջացավ, իսկ գարունը եկավ։ 

Գարնան երգով դու եկար (ընտրել եմ <<Հայտնություն>> բանաստեծությունից)

Ես մտածում եմ, որ այս հատվածի իմաստ այն է, որ երբ գարունը գալիս է մարդիկ ուրախանում են երգում և պարում, որովհետև գարնանը բերքը աճում է խուտը թարմ է լինում և կենդանիները կարողանում են մթերք տան։

Posted in Ռուսերեն

Весенний дневник

 

Урок 1

Вовка решил написать рассказ о весне. Но с чего начать? Об этом он не знал.
– Мама, когда весна придёт? – спросил Вовка.
– Скоро. А ты наблюдай. Выбери что-нибудь одно: деревья или птиц, или наш двор, – сказала мама.
– Мы вчера снежную бабу во дворе слепили. Я за ней буду наблюдать, –сказал Вова.
– Вот и хорошо, – сказала мама, – наблюдай за ней и записывай в дневник, что с ней происходит. Придёт весна, а ты первый об этом узнаешь. Вова начал записывать: „Шестое марта. Сколько раз смотрел в окно – ничего нового. А снежная баба как стояла, так и стоит”.
– Восьмое марта. У снежной бабы выпала из рук метла.
– Десятое марта. Когда пошёл погулять, то заметил, что у снежной бабы отвалился нос-морковка.
– Четырнадцатое марта. С утра солнышко выглянуло. Когда я вышел во двор, то заметил, что голова у снежной бабы стала меньше.
– Двадцать первое марта. Снег растаял. А от снежной бабы осталась только большая лужа. На этом дневник кончается. А почему, вы, наверное, сами догадались. Наступила весна.

1. Составь 5 вопросов к тексту

О чом хотел напистать Вовка?

Что сказала мама?

Что слипила Вока в дворе?

Из чего был сделан снеговик?

Когда метла снеговика упала?

2. Выполни упражнение. Выбери правильный вариант.

Это красивая… а) море; б) улица; в) город Это плохой… а) фильм; б) книга; в) вино
Это высокое… а) дом; б) девушка; в) здание Это интересный… а) экскурсия; б) человек; в) кино
Это дорогой… а) машина; б) костюм; в) кафе Это хороший… а) женщина; б) фото; в) компьютер
Это тёплое… а) вода; б) пюре; в) вечер Это чёрная… а) телефон; б) кошка; в) пианино
Это умная… а) режиссёр; б) собака; в) кино Это молодой… а) юрист; б) дерево; в) спортсменка
Это маленький… а) рыба; б) яблоко; в) телевизор Это дешёвое… а) ресторан; б) книга; б) кафе
Это цветное… а) словарь; б) фото; в) картина Это горячий… а) чай; б) какао; в) вода
Это холодная… а) море; б) вечер; в) вода Это большая… а) площадь; б) парк; в) окно
Это старое… а) аудитория; б) пальто; в) альбом Это глупая… а) фраза; б) юмор; в) предложение
Это вишнёвый… а) дерево; б) юбка; в) торт Это коричневый… а) шкаф; б) ваза; в) пальто
Это низкий… а) здание; б) диван; в) ёлка Это жёлтое… а) сумка; б) такси; в) цвет
Это синее… а) тетрадь; б) зонт; в) небо Это новый… а) комедия; б) район; в) слово
Это громкая… а) музыка; б) диск ; в) место Это тихий… а) сад; б) станция; в) время
Posted in Մաթեատիկա

Կոտորակներ

  1. Գտիր  120  թվի  4/6  մասը։

120։6×4=80

  1. Գտիր  180  թվի  5/3  մասը։

180:3×5=300

  1. Գտիր  240  թվի  6/40  մասը։

240:40×6=36

  1. Գտիր  250  թվի  4/5  մասը։

250:5×4=200

  1. Քանի՞  դեցիմետր  է  2/10 մետրը։

100:10×2=20

  1. Քանի՞ մետր  է  3/4 կմ-ը։

1000:4×3=750

  1. Քանի՞ սանտիմետր է  3/5 մետրը։

100×3:5=60

  1. Քանի՞ րոպե  է  4/6 ժամը։

60:6×4=40

  1. Քանի՞  ժամ  է  5/6 օրը։

24:6×5=20

  1. Քանի՞ մետր  է  3/10  կիլոմետրը։

1000:10×3=300

  1. Գտիր մետրի  3/5 մասը։

100։5×3=60

  1. Արտահայտիր 2/3 ժամը  րոպեներով։

60:3×2=40

  1. Գտիր թվի նշված մասը։450-ի   2/9-րդ մասը=450:9×2=100
    280-ի  5/7-րդ մասը=280:7×5=200
    300-ի  7/10-րդ մասը=300:10×7=210
    480-ի  5/6-րդ մասը:=480:6×5=40014.Արտահայտիր նշված միավորներով։

    (1/6) ժ = 10 ր
    (1/4) կմ = 250 մ
    (1/6) օր = 4 ժ
    (1/4) տարի = 3 ամիս
    (1/25) ց = 4 կգ
    (1/5) մ = 20 սմ

    15.Արտահայտիր նշված միավորներով։

    (3/4) ժ = 45 ր
    (3/10) կմ = 300 մ
    (5/6) օր = 20 ժ
    (5/6) տարի = 10 ամիս
    (3/4) ց = 75 կգ
    (7/10) մ = 70 սմ

    16․ Տուփում կար 20 միատեսակ մատիտ։  Տուփից հանեցին  դրանց  3/5 մասը։  Քանի՞  մատիտ  մնաց տուփում։

    20×3:5=12

Posted in Պատմություն

Սյունիքի մարզի տեսարժան վայրեր

Ուղտասար
Հայաստանի քիչ հայտնի տեսարժան վայրերից մեկը գտնվում է Ուղտասար լեռան գագաթին: Լեռան հոյակապ տեսարանից ու փոքր լճակից բացի, այստեղ կան նաեւ բազմաթիվ նախապատմական պետրոգլիֆներ, որոնց տարիքը 4000-7000 տարեկան է: Այդ քարերին փորագրված խորհրդանիշները հիմնականում պատկերում են կենդանիների, որոնք ժամանակին ապրել են Հայաստանում (ներառյալ՝ ոչ միայն ձիեր եւ այծեր, այլ նաեւ մուֆլոններ, հովազներ, առյուծներ եւ արջեր), եւ որսորդների ու որսորդական/մարտական գործիքներ, ինչպիսիք են նետն ու աղեղը, նիզակն ու վահանը:
Շաքիի ջրվեժ
Այս իսկապես ոգեշնչող հրաշքը՝ Շաքիի ջրվեժը, բնության անբասիր գեղեցկության եւ ուժի մարմնավորումն է: Այն միեւնույն ժամանակ նաեւ ամենաբարձր ջրվեժն է Հայաստանում՝ 18 մետր բարձրությամբ: Այն գտնվում է Սիսիանից 6 կմ հյուսիս-արեւմուտք, Որոտան գետի ձախ ափին:
Posted in Պատմություն

Սյունիքի մարզ

Մարզկենտրոնը`   Կապան
Մարզի կազմավորման թիվը՝ 1995 թ.ի ապրիլի 12
Տարածաշրջանները`   Գորիսի շրջան, Կապանի շրջան, Մեղրիի շրջան, Սիսիանի շրջան
Քաղաքային համայնքների թիվը`   7 համայնք
Գյուղական համայնքների թիվը`   106 համայնք
Գյուղական բնակավայրերի թիվը`   128 բնակավայր
Ընդհանուր տարածքը`   4,506 կմ²
Բնակչությունը խիտ չէ
Սյունիքի մարզը ցամաքային տարածքի չափերով առաջինն է Հայաստանում: Նախկինում Սյունիք (Սիսական) անունով կոչվել է Մեծ Հայքի իններորդ նահանգը: Ներկայիս Սյունիքի մարզը զբաղեցնում է պատմական Սյունիքի մի հատվածը միայն:

Նախկինում Սյունիքի տրանսպորտային-աշխարհագրական դիրքը խիստ անբարենպաստ էր: Այժմ Արաքս գետի նոր կամրջի կառուցումով Սյունիքը խիստ կարևոր տարանցիկ նշանակություն է ձեռք բերում: Նրա միջոցով Պարսից ծոցը և Իրանը կապվում են Հայաստանին, Վրաստանին ու Սև ծովին:
Բնական պայմանները և հարստությունները
Սյունիքը Հայաստանի Հանրապետության ամենալեռնոտ մարզն է: Նրա ամենաբարձր (Կապուտջուղ գագաթը`   3906մ) և ամենացածր (Մեղրու կիրճում`   375մ) :
Գետերից նշանավոր են Որոտանը, Ողջին, Մեղրիգետը: Որոտանը Զանգեզուրի ամենամեծ գետն է: Հայտնի է Որոտանի վիթխարի կիրճը, որի խորությունը հասնում է մինչև 800մ-ի: Այստեղ գետն անցնում է բնության կերտած «Սատանի կամրջի» տակով: Որոտանի Շաքի վտակի վրա գոյացել է համանուն գեղատեսիլ ջրվեժը:
Հայտնի են Տաթևի, Քաջարանի, Գորիսի, Որոտանի (Ուռուտի) և բազմաթիվ այլ հանքային աղբյուրները:
Բնակչությունը
Սյունիքի մարզի տարածքը բնակեցված է եղել հնագույն ժամանակներից: Բնակչության ազգային կազմը և թիվը բազմիցս կտրուկ փոփոխություններ են կրել օտար զավթիչների արշավանքների ժամանակ: Աշխարհագրական աննպաստ դիրքը և ռելիեֆային բարդ պայմանները խթանել են բնակչության մշտական արտահոսք: Դա է պատճառը, որ մարզի բնակչության խտությունը շատ ցածր է:
Քաղաքները
Սյունիքի մարզում համեմա­տաբար շատ են քաղաքները`   Կապան, Գորիս, Սիսիան, Մեղրի, Քաջարան, Ագարակ, Դաստակերտ: Մարզի բոլոր քաղաքները երիտասարդ են:  Գորիսը քաղաք է դարձել դեռևս ցարական իշխանության օրոք (1885թ.):
Սյունիքի մարզկենտրոնը`   Կապանը, հանրապետության հարավ-արևելյան տարածաշրջանի ամենախոշոր քաղաքն է: Գտնվում է Խուստուպ լեռան ստորոտին, Ողջի գետի ափերին, որը քաղաքի սահմանում իր մեջ է ընդունում Վաչագան ու Կավարտիջուր վտակները:
Կապանի աշխարհագրական դիրքը համեմատած ՀՀ գլխավոր քաղաքների հետ պակաս նպաստավոր է: Քաղաքը հեռու է հանրապետության տնտեսական կենտրոններից (Երևանից 320կմ):
Այստեղ էին հայերը ձուլում թնդանոթներ Դավիթ Բեկի գլխավորած ազատագրական պայքարի ժամանակ: Ներկայիս Կապան քաղաքը ձևավորվել է 1930-ական թվականներին այդ հանքերի և մի քանի գյուղերի հիման վրա:
Քաղաքը մեծապես տուժեց 1990-1992թթ. ադրբեջանական ռմբակոծություններից և տրանսպորտային շրջափակումից:
 2020թ-ի սեպտեմբեր-նոյեմբեր ամիսներին Արցախի Հանրապետության և Ադրբեջանի միջև մղված ծանր պատերազմի ընթացքում Սյունիքի մարզը ևս հողային որոշակի կորուստներ ունեցավ:
* * *
Սյունիքի մարզում`   Ծավ գետի ավազանում, գտնվում է Սոսու պուրակը: Ըստ ավանդության պուրակը ստեղծվել է հնագույն ժամանակներում, և ծառերի տերևների սոսափյունով քրմերը գուշակություններ են արել:
Posted in Թումանյան, Մայրենի

27 փետրվարի Երկուշաբթի

Կարդա՛ և վերլուծի՛ր Թումանյանի քառյակը։

Հին աշխարհքը ամեն օր
Հազար մարդ է մտնում նոր,
Հազար տարվան փորձն ու գործ
Ըսկսում է ամեն օր։

Ամեն օր աշխար մարդ է լույս աշխարհ գալիս։ Մարդկանց աշխատանքը նոր է դառնում ամեն օր։

Կարդա՛ <Հին օրհնություն> բանաստեղծությունը։ Բացատրի՛ր բանաստեղծության արտահայտած գաղափարը։

Կանաչ, վիթխարի ընկուզենու տակ,
Իրենց հասակի կարգով, ծալպատակ,
Միասին բազմած,
Մի շըրջան կազմած,

Քեֆ էին անում
Եվ ուրախանում
Մեր հըսկա պապերն ու մեր հայրերը՝
Գյուղի տերերը։

Մենք, առույգ ու ժիր գեղջուկ մանուկներ,

Երեք դասընկեր,
Նըրանց առաջին գըլխաբաց կանգնած,
Ձեռքներըս խոնարհ սըրտներիս դըրած,
Զի՜լ, ուժեղ ձայնով նըրանց ըսպասում―
Տաղ էինք ասում։

Երբ զըվարթաձայն մեր երգը լըռեց,
Մըռայլ թամադեն բեխերն ոլորեց,
Նըրա հետ վերցրին լիք բաժակները
Բոլոր մեծերը
Ու մեզ օրհնեցին. ― «Ապրե՛ք, երեխե՛ք,

Բայց մեզ պես չապրեք…»

Ժամանակ անցավ, նրանք էլ անցան,
Զըվարթ երգերըս վըշտալի դարձան.
Ու ես հիշեցի մեր օրը լալիս,
Թե մեզ օրհնելիս

Ինչու ասացին. — «Ապրե՛ք, երեխե՛ք,
Բայց մեզ պես չապրեք…»

Խաղաղությո՜ւն ձեզ, մեր անբա՛խտ պապեր,
Ձեզ տանջող ցավը մե՛զ էլ է պատել։
Այժըմ, տըխրության թե քեֆի ժամին,

Մենք էլ՝ օրհնելիս մեր զավակներին՝
Ձեր խոսքն ենք ասում. ― «Ապրե՛ք, երեխե՛ք,
Բայց մեզ պես չապրեք…»

Իրականում ես չհասկացա այդ բանաստաղեծուցյունը իմաստը, բայց մտածում եմ , որ այդ շատ լավ բանաստեղծությունը։
Posted in Բնագիտություն 6

ՄԹՆՈԼՈՐՏ.ՄԹՆՈԼՈՐՏԻ ԿԱԶՄԸ ԵՎ ԿԱՌՈՒՑՎԱԾՔԸ

Մթնոլորտի կազմը —  Մթնոլորտը Երկիր մոլորակը շրջապատող օդայինԱ թաղանթն է: Մթնոլորտը մեր մոլորակի ամենավերին, ամենաթեթև և, միաժամանակ՝ ամենաշարժունակ ոլորտն է:

Մթնոլորտը կազմված է տարբեր գազերից: Դրանցից գերակշռողը եր­կուսն են՝ ազոտը (մոտ 4/5 մաս) և թթվածինը (մոտ 1/5 մաս): Մթնոլորտը պարունակում է նաև չնչին քանակությամբ ածխաթթու գազ, օզոն, արգոն, ջրածին և այլ գազեր: Բացի գազերից՝ մթնոլորտում կան նաև ջրային գո­լորշիներ, սառցե բյուրեղներ, փոշի և ծուխ:

Մթնոլորտի կառուցվածքը:  Մթնոլորտի ստորին սահմանը հա­մարվում է Երկրի մակերևույթը, իսկ վերինը հասնում է մինչև 3000 կմ բարձրությունը: Առանձին գազերի մոլեկուլներ կարող են նաև անցնել այդ սահմանը։

Գազերի մոլեկուլները (ատոմները) Երկրից շատ հեռու երբեք չեն ցրվում-հեռանում, որովհետև վերջի­նիս ձգողական ուժի շնորհիվ մթնոլորտը մնում է Երկրի վրա և միասին պտտվում նրա շուրջը: Այս ուժի շնորհիվ է, որ մթնոլորտի խիտ շերտը և հիմնական զանգվածը գտնվում են Երկրի մակերևույթին մոտ: Ուստի ըստ բարձրության օդի խտությունը և զանգվածը նվազում են: Դա է փաստում նաև այն, որ օվկիանոսի ափին 1 մ3օդի զանգվածը 0°C-ում 1,3 կգ է, իսկ 40 կմ բարձրության վրա դառնում է ընդամենը 4 գրամ:

Բացի օդի խտությունից՝ ըստ բարձրության փոխվում են նաև օդի ջեր­մաստիճանը, գազերի բաղադրությունը, խոնավությունը և այլն: Հաշվի առ­նելով այդ փոփոխությունները՝ մթնոլորտում առանձնացնում են մի քանի շերտ:
Ըստ բարձրության՝ իրար են հաջորդում հետևյալ հիմնական շերտերը. ներքնոլորտ, վերնոլորտ և ար­տաքին ոլորտ:

Ներքնոլորտը մթնոլորտի ամենաստորին և, միաժամանակ՝ ամենակարևոր շերտն է:

Ներքնոլորտի հաստությունը բևեռային շրջաննե­րում 8-10 կմ է, իսկ հասարակածային լայնություննե­րում՝ 17-20 կմ:

Այստեղ է կենտրոնացած մթնոլորտի ամբողջ զանգ­վածի մոտ 4/5 մասը: Ներքնոլորտում են առաջանում ամպերը, անձրևը, ձյունը, կարկուտը, կայծակն ու ամպերը։

Վերնոլորտը տարածվում է ներքնոլորտից վեր՝ մինչև 50-55 կմ բարձրությունները: Այս­տեղ օդն ավելի նոսր է, ջրային գոլորշի­ների պարունակությունն աննշան է, իսկ ամպեր գրեթե չեն գոյանում:

Վերնոլորտում՝ մոտ 25-30 կմ բարձրությունների սահ­մանում, գտնվում է օզոնային շերտը: Այս շերտը կլանում է Արեգակից եկող, կյանքի համար վտանգավոր ուլտրամա­նուշակագույն ճառագայթները:

Արտաքին ոլորտը մթնոլորտի ամենաբարձր ու ամե­նահաստ շերտն է: Այս շերտի վերին սահմանր հասնում է 2000-3000 կմ, այսինքն՝ մթնոլորտի վերին սահմանին:

Արտաքին ոլորտում մթնոլորտի խտությունն ամենա­փոքրն է, օդը անչափ նոսր է, ջրային գոլորշիներն ամբող­ջովին բացակայում են:

Մերձբևռային շրջաններում, հատկապես՝ ձմռանը, վերնոլորտում դիտվում է հյուսիսափայլի կամ բևեռափայլի երևույթ: Դա մութ երկնքի ֆոնի վրա առաջացնում է գույնզգույն լուսավոր բծերի գեղեցիկ պատկեր և Երկրի մակերևույթր լուսավորում է թույլ, գրավիչ լույսով:

Հարցեր և առաջադրանքներ

  1. Ի՞նչ է մթնոլորտը, ի՞նչ գազերից է կազմված:

Դրանցից գերակշռողը եր­կուսն են՝ ազոտը (մոտ 4/5 մաս) և թթվածինը (մոտ 1/5 մաս):

  1. Ինչո՞ւ օդը չի ցրվում-հեռանում Երկրից:

Գազերի մոլեկուլները (ատոմները) Երկրից շատ հեռու երբեք չեն ցրվում-հեռանում, որովհետև վերջի­նիս ձգողական ուժի շնորհիվ մթնոլորտը մնում է Երկրի վրա և միասին պտտվում նրա շուրջը:

  1. Ո՞րն է մթնոլորտի վերին սահմանը:

Արտաքին ոլորտը մթնոլորտի ամենաբարձր ու ամե­նահաստ շերտն է: Այս շերտի վերին սահմանր հասնում է 2000-3000 կմ, այսինքն՝ մթնոլորտի վերին սահմանին:

  1. Ըստ բարձրության՝ ի՞նչ շերտեր են առանձնացնում մթնոլորտում:

Ըստ բարձրության՝ իրար են հաջորդում հետևյալ հիմնական շերտերը. ներքնոլորտ, վերնոլորտ և ար­տաքին ոլորտ:

  1. Ինչո՞ւ է ներքնոլորտը համարվում մթնոլորտի ամենակարևոր շերտը:

Այստեղ է կենտրոնացած մթնոլորտի ամբողջ զանգ­վածի մոտ 4/5 մասը: Ներքնոլորտում են առաջանում ամպերը, անձրևը, ձյունը, կարկուտը, կայծակն ու ամպերը։

  1. Ի՞նչ դեր ունի օզոնի շերտը:

Այս շերտը կլանում է Արեգակից եկող, կյանքի համար վտանգավոր ուլտրամա­նուշակագույն ճառագայթները:

Posted in Մայրենի, Նախագծեր

Գիրք նվիրելու տոնը իմ դասարանում

Ես շատ էի սպասում այդ օրվանը։ Ես պատրաստել էի նվիրել իմ ամենասիրված կարդացած գիրքը։ Երբ եկա դպրոց, ես անհամբեր սպասում էի մայրենիի ժամին և ահա այդ անսպասելի ժամը եկավ։

Ես սպասեցի իմ հերթին։ Երբ հասավ իմ հերթը, ես առաջինը քաշեցի իմ անունը, բայց երկրորդ փորձությունից հետո, քաշեցի իմ դասընկեր Նատալիի անունը։  Նատալիի նվիրած գիրքը Գրիմ եղբայրների հեքիաթների ժողովածուն էր։ Բայց, ճիշտն ասած, այդ գրքի մեծ մասը ես կադացել էի։ Ես դեռ չգիտեմ կկարդամ այդ գիրքը, թե նվիրեմ իմ քույրիկին։

Ես շատ եմ սիրում այս տոնը📖📔📔📕📕📘📘📗📚📓😉 

Posted in Խաչբառ, Մաթեատիկա

Իմ կազմած խաչբառը

Ողահայաց

  • Գտիր 8999 թվի ամենամեծ ու ամենափոքր բաժանարարների գումարը։

8999+1=9000=Ք

  • Որն է ամենափոքր բնական թիվը։

1=Ա

  • Որն է 100 և 800 գումարը։

900=Ջ

Հորիզոնական

  • Տուփում կա 299 դեղին, 100 կարմիր և 30 կապույը գնդիկ։ Առանց նայելու   ամենաքիչը քանի՞ գնդիկ պետք է հանել տուփից, համոզված լինելու համար, որ 3 տարբեր  գույնի գնդիկներից էլ  դուրս   կգա։

100+299+1=400=Ն

  • Ա
  • Հաշվիր (30+5×6 — 15 x 2) : 5:

6=Զ

  • Ո՞ր թիվն է   հանդիսանում  բոլոր բնական թվերի համար բաժանարար։

1=Ա

  • Բազմապատկիր 1000 և 5։

5000=Ր

Posted in Մայրենի, Նախագծեր

Իմ գրադարանը

 

November 2022 Book Club News - Sacajawea Audubon Society

Իմ սեյնակում կա դարակ որտեղ ես պահում եմ իմ գրքերը։ Այդ իմ գրադարան է։ Նա բախկացած է երկու հարկից առաջին հարկում ես պահում եմ ժամանակակից գրքեր, իսկ երկրորդ հարկում ես խպահում եմ հին գրքերը։ Ես ավելի շատ օգտակործում եմ իմ գրադարանի առաջին հարկի գրքերը։

Իմ գրադարանում դուք կարող եք գտնել համ բառարաներ, հաքիաթներ, պատմվածքներ և հանրագիտարաներ։ Ես ամենից շատ կարդում եմ պատմվածքները։

Ես շատ եմ սիրում իմ գրադարանը։