Posted in Մայրենի

Տեքստային աշխատանք

Փոքրիկ իշխանը (հատված)

Ես շատ ուշ հասկացա, թե նա որտեղից էր եկել: Փոքրիկ իշխանն անընդհատ հարցեր էր տալիս, իսկ իմ հարցերը կարծես չէր լսում: Ինձ համար ամեն ինչ հետզհետե պարզ դար-ավ պատահական և հենց այնպես ասված նրա խոսքերից: Այսպես, երբ փոքրիկ իշխանն առաջին անգամ (տեսնել) իմ ինքնաթիռը, հարցրեց ինձ.

— Սա ի՞նչ առարկա է:

— Սա առարկա չէ: Սա թռչում է: Սա ինքնաթիռ է: Իմ ինքնաթիռը:

 Եվ ես հպարտ-հպարտ հասկացրի նրան, որ թռչել գիտեմ:

— Ո՞նց թե,- բացականչեց նա,- դու երկնքի՞ց ես իջել:

— Այո՛,- համեստորեն պատասխանեցի ես:

— Ի՜նչ ես ասում, շատ հետաքրքիր է…

Եվ փոքրիկ իշխանն այնքա՜ն գեղեցիկ, այնքան զրնգուն ծիծաղեց որ տրամադրությունս լրիվ փչացավ: Ես չեմ սիրում երբ իմ ձախորդություններին անլուրջ են վերաբերվում: Հետո նա ավելացրեց.

 — Ուրեմն դու էլ ես երկնքից իջել: Իսկ ո՞ր մոլորակից ես եկել:

 Ինձ թվաց, թե ես կռահեցի նրա խոր-րդավոր հայտնության գա-տնիքը և, առանց այլևայլության, հարցրի.

 — Ուրեմն դու այլ մոլորակի՞ց ես եկել:

Բայց նա չպատասխանեց: Նա գլուխը մեղմորեն օրորում էր՝ հայացքը չկտրելով իմ ինքնաթիռից.

 — Հնարավոր չէ. դու սրանով չէիր կարող շատ հեռվից գալ…

Նա (ընկնել) երազանքների գիրկը, և դա երկար տևեց: Այնուհետև, գրպանից հանելով իմ նկարած գառնուկը, սկսեց խորասուզված հիանալ իր գանձով:

Չեք կարող պատկերացնել, թե որքան ինձ հետաքրքրեց «այլ մոլորակների» մասին նրա կիսախոստովանությունը: Եվ ես փոր-եցի որքան հնարավոր է շատ բան իմանալ:

— Որտեղի՞ց ես եկել, սիրելի՛ մանչուկ: Որտե՞ղ է քո տունը: Ո՞ւր ես ուզում տանել իմ գառնուկին: Երկար ու լուռ մտորելուց հետո նա պատասխանեց.

 — Լավ արեցիր, որ ինձ արկղ տվիր. գիշերներն իմ գառնուկը հենց նրա մեջ էլ կքնի:

— Դե իհարկե՛: Եվ եթե դեմ չես, քեզ կտամ նաև մի պարան, որպեսզի ցերեկվա ժամերին նրան (կապել): Ցից էլ կտամ:

— Նրան կապե՞մ… Դու էլ հո չասի՜ր:

 — Ախր, եթե չկապես, գառնուկը  կարող է գնալ՝ ուր խելքին փչի, ու մի տեղ կկորչի…

Եվ իմ բարեկամը նորից զրնգուն ծիծաղեց.

— Բայց ո՞ւր կարող է գնալ:

— Ուր խելքին փչի: Կգնա ուղիղ, մինչև…

Փոքրիկ իշխանը լուրջ տեսքով ընդհատեց ինձ.

— Ոչինչ, թող գնա, իմ տունը շա՜տ փոքր է:

Նա կարծես մի քիչ (տխրել), հետո շարունակեց.

— Եթե անընդհատ ուղիղ գնաս, շատ հեռու չես գնա…

Ի՞նչ է նշանակում անընդհատ բառը.

 ա/ չընդհատվող   

բ/ ընդհանուր

գ/ընդհանրապես

դ/ հատ-հատ

Դու՛րս գրիր թռավ և ընդգծված բառերի հականիշները.

Պարզ-պղտոր

Գեղեցիկ-տգեղ

Երկար-կարճ

Ուղիղ-ծուռ

Տրված բառերից որի՞ դիմաց է սխալ նշված նրա տեսակը:

ա/ մեղմորեն – ածանցավոր

բ/ ինքնաթիռ — բարդ

գ/ մանչուկ — ածանցավոր

  դ/ տուն – ածանցավոր:

Տրված բառերը դարձրո՛ւ հոգնակի.

ա/ հարց

հարցեր

բ/ նկար

նկարներ

գ/ գառ

գառեր

դ/ մոլորակ

մոլորակներ

Տրված բառերից յուրաքանչյուրի դիմաց նշված է, թե այն ինչ խոսքի մաս է:

Ո՞րն  է  սխալ.

ա/երկար — ածական

բ/ մոլորակ – գոյական

գ/ ինքնաթիռ – գոյական

դ/ փոքրիկ — թվական

Դու՛րս  գրիր տեքստի  մեջ փակագծերում  առնված   բայերը  և   դի՛ր անհրաժեշտ ձևով (համապատասխանե-ցրո՛ւ տեքստին):

Այսպես, երբ փոքրիկ իշխանն առաջին անգամ տեսավ իմ ինքնաթիռը, հարցրեց ինձ․․․

Նա ընկել էր երազանքների գիրկը, և դա երկար տևեց:

— Դե իհարկե՛: Եվ եթե դեմ չես, քեզ կտամ նաև մի պարան, որպեսզի ցերեկվա ժամերին նրան կապես:

Նա կարծես մի քիչ տխրել էր, հետո շարունակեց.․․

Տրված նախադասության մեջ գտի՛ր ենթական և ստորոգյալը:    

Նա գլուխը մեղմորեն օրորում էր:

Ենթակա՝ գլուխ

Ստորոգյալ՝ օրորում էր

Տեքստում շեղատառերով գրված նախադասության մեջ բաց է թողնված մեկ կետադրական նշան: Լրացրո՛ւ :

Եվ փոքրիկ իշխանն այնքա՜ն գեղեցիկ, այնքան զրնգուն ծիծաղեց, որ տրամադրությունս լրիվ փչացավ:

 

Դո՛ւրս գրիր փոքրիկ իշխանի ծիծաղը բնութագրող բառերը:

Գեղեցիկ, զրնգուն

Ինչո՞ւ հեղինակի տրամադրությունը փչացավ.

ա/ ինքնաթիռը գեղեցիկ չէր նկարել

բ/նա չէր սիրում, որ իր ձախորդություններին անլուրջ էին վերաբերվում

գ/ փոքրիկ իշխանը իր նկարած ինքնաթիռը չէր հավանել

դ/փոքրիկ իշխանը չհրավիրեց իր մոլորակ

Փոքրիկ իշխանը ի՞նչ հարցրեց, երբ առաջին անգամ տեսավ ինքնաթիռը.

Փոքրիկ իշխանը կյանքում չէր տեսել ինքնաթիռ, դրա համար էլ նա այսպիսի հարց տվեց․ << Սա ի՞նչ առարկա է>>։

Հեղինակի կարծիքով ̀  ո՞ւր կարող էր գնալ գառնուկը.

Հեղինակի կարծիքով գառնուկը կարող էր գնալ ուր ասես։

Բացատրի՛ր «Ուղիղ գնաս, շատ հեռու չես գնա» միտքը:

Նկատի ունի, որ աշխարը կլոր է եթե դում ուղիղ գնաս մեկա նույն տեղն էս հասնելու։ 

Posted in Բնագիտություն 6

Սոխ բջիջներ

Այս օր բնագիտության դասիին մենք սովորեցինք ինչ է բջիջը։ Մենք իմացանք, որ բջիջ կա ամեն կենդանի օռգանիզմում։ Մենք տեսանք սուխի բջիփները մարադիդակի օգնությամբ։ Առաջինը մենք ուսումնասիրեցին ժք մանրադիտակը հետո անցանք գործի։ Մեր դասատուն սոխից շատ բարակ շերտ պոկեց հետո դրեց մանրադիտակի տակ և մենք հերթով սկսեցինք նայել։ Բջիջները շատ շատ էին։ Սոխի սովորական բջիջները բաց մանուշակագույն են։ Մեր բնագիտության դասատուն ավելացրեց յոդ։ Յոդը փոխեց գույը և ավելացրեց սև գծիկներ։ Բջիջները կեսը դեղին էին կեսը նարնջագույն։ Հատկապես այդ քծիկները գտնվում էին նարջակագույն մասում։ Մեր դասատուն ասլե է, որ ամենալավը և պարզ բջիջները դա սոխին են։

Ինչ պես անել այդ պրոցես

Վերցնում էինք միհատ սոխ կլպում ենք երկար եղունկի կամ սուր դանակի օգնությամբ պոկում ենք շատ բարակ շերտ։ այդ շերտը դնում ենք մանրադիտակի տակ և հետո նայում։ Դուք կտեսնեք տարբև ձևի կլորակներ։ Եթե ուզում եք ինի դեղինանարընջագույն ապա վերցնում էք յոդ միքիչ լցնում սոխի վրա և դնում մանրադիտակի տակ։ Այնտեղ դուք կտեսնեք դեղինա նարընջագույն և սև գծիկներ։

Posted in Ռուսերեն

Имя существительное. Кого? Чего?

Прочитай и ответь на вопросы.
В школе
Анна Михайловна вошла в класс, где её ученики говорили о профессиях.
— Мне хочется сейчас рассказать вам сказку, — сказала учительница.
И Анна Михайловна рассказала:
«По небу плыло облачко. Увидел его машинист и улыбнулся. Облачко очень похоже на паровозный дым.
— Что вы! — удивился пекарь. — Разве вы не видите, что оно напоминает большую булку?
— Да нет же, — вмешался в разговор сапожник. — Облачко как две капли воды похоже на башмак.
Машинист, пекарь и сапожник любят свои профессии, и каждый видит в облачке своё.

Только лентяй ничему не удивляется. Он не видит облачка, ничего не говорит. Почему? Потому что
у него нет дела, нет забот, нет профессии. Он просто лентяй».
Почему Анна Михайловна рассказала детям эту сказку?

Запомни окончания существительных, отвечающих на вопросы кого? чего?
Нет кого? (она) нет девочки, нет сестры (он) нет дяди, нет папы, (он) стула, музея.
Нет чего? (она) ручки, машины; (оно) стекла, моря, людей.
Нет кого? учеников, девочек; чего? музеев.

Ответь на вопрос, употребляя данные существительные:

пенал —  Чего нет на столе? — На столе нет пенала.

книга — Чего нет на столе? — На столе нет книги.

 учебник — Чего нет на столе? — На столе нет книги.

 тетрадь — Чего нет на столе? — На столе нет учебника

карандаш -Чего нет на столе? — На столе нет карандаша

ластик — Чего нет на столе? — На столе нет ластика

Образец: Чего нет на столе? — На столе нет ручки.

Где? около, (у) чего? (кого?) — около дома, около ручья, у берега, около мамы, у дороги, у моря, около солнца
Окончания существительных, отвечающих на вопросы где?: около, (у) чего? кого?:
м. р. — -а, -я; ср. р. — -а, -я; ж. р. — -ы, -и.

Повторяя вопрос, отвечай на него. Используй слова:

школа — около чего? — около  школы

дерево — около чего? — около дерева

берег -около чего? — около берега

машина — около чего? — около  машины

доска — около чего? — около доски

Образец: около чего? — около магазина.

Домашнее задание:

Рабочая тетрадь

стр. 20 упр. 60 — 65

Posted in Մայրենի, Ստեղծագործություներ

Մարտի գժությունը

Սկսեց մարտը։ Ես մտածում էի, որ լինելու է շատ տաք։ Բայց Մարտը ինչպես միշտ, սկսեց իր գժությունը։ Ամեն օր մի տարօրինակ եղանակ է լինում։ Մի օր թեթև եմ հագնում, դրսում ցուրտ է, մի օր տաք եմ հագնվում՝ շոգ է։ Մարտի ութին հայրիկս ինձ նվիրեց երկու ծաղիկ։ Իմ ծաղիկները արդեն ծաղկում էին, բայց մի օր եկավ ձմեռը։ Ամեն օր բուք ու բորան։ Ամեն օր իմ ընկերներից մեկը դպրոց չէր գալիս։ Այդպես շարունակ։ Ձմեռը խաղաղվեց՝ այսինքն մշուշ և քամի չկար, մենակ գալիս էր փափուկ ձյունը։ Մի օր մի երեխա արդեն կատաղել էր և որոշեց գնալ, տեսնել ուրիշ մարտը տարբեր երկրներում։ Նա գնաց Աֆրրկա  և տեսավ, որ այնտեղ շատ տաք է։ Նա ասաց, որ այնտեղ շատ տաք է, մենք կվառվենք։ Հետո նա գնաց Լապլանդիա և ասաց, որ այնեղ շատ ցուր է։ Այդպես շարոնակ։ Հետաքրքրասեր երեխան ճամփորդեց տարբեր երկրներով և ամեն մի երկրում մարտը ինչոր բանով վատն է։ Մի օր նա վերադարձավ տուն և ասաց, որ չգտավ մի երկիր, որտեղ  հրաշալի Մարտ է։ Իր մայրիկը ասաց, որ  երբ ինքը գնացել է արդեն գարունը անցել է և սկսել է ամառը։